Ülkemizde Seferihisar ile kendinden söz ettirmeye başlayan Sakin Şehir Hareketi aslında bir dizi Yavaş (Slow) Hareketi’nden sadece bir tanesidir.
Yavaş yemek ile başlayan bu anlayış yerel ürünlerin özellikle yiyeceklerin korunması ve bu yiyeceklerle alakalı kültürel bağlara dikkati çekmek ve devamını sağlamak için başlatılmıştır.
Bu akımın devamı ve daha kapsamlısı olarak görebileceğimiz CittaSlow (Sakin Şehir/Yavaş Şehir) hareketi ise nüfusu 50 binin altında olan kentlerin kendi kültürel, doğal ve sosyal değerlerini korumayı amaçlayan bir harekettir.
Cittaslow hareketi 1999 yılında İtalya’nın Chianti şehri eski belediye başkanı Paolo Saturnini’nin vizyonu doğrultusunda ortaya çıkmıştır.
İdealleri kısa zamanda Bra, Orvieto ve Positano belediye başkanları ve Slow Food başkanı Carlo Petrini tarafından benimsenmiştir.
Citta Slow/Slow City (Yavaş Şehir), 1999 yılında İtalya'nın bu dört küçük kentinin belediye başkanlarının bir araya gelmesiyle kurulmuş uluslararası bir belediyeler birliğidir.
Kelime kökeni İtalyanca “Citta (Şehir)” ve İngilizce “Slow (Yavaş)” kelimelerinin birleşmesiyle türetilen Cittaslow, "Sakin Şehir" anlamında kullanılmaktadır.
Günümüzde 28 ülkede 182 üyeye yayılan Cittaslow hareketinin amacı Slow Food felsefesini kentsel boyuta taşımaktır.
Cittaslow hareketinin kuruluş amacı ise kentlerin kendi kimliklerine sahip çıkarak küreselleşme sonucu ortaya çıkan kentlerin birbirine benzemesine, aynılaşmasının önüne geçilmesidir.
Kentlerin yönetilirken yerel yemeklerine, yöresel mimarisine, geleneklerine, göreneklerine, zanaatlarına, esnafına sahip çıkılması ve desteklenmesi, birliğin üye kentler için ortaya koyduğu kriterler vasıtasıyla sağlanmaya çalışılmaktadır
Birliğe üye olmak isteyen kentlerin üye olabilmeleri için birliğin belirlediği kriterler üzerinden değerlendirilmesi ve Cittaslow felsefesine uygunluğu denetlenmektedir.
Bu hareket kapsamında Dünyadaki ilk sakin şehir İtalya’nın Toskana eyaletinin Chianti şehri olmuştur.
Ülkemizin ilk sakin şehri olan Seferihisar ise 2009 yılında küreselleşmenin kentleri aynılaştırmasına karşı çıkan Cittaslow hareketine katılmıştır.
Birliğe üye olan kentler belirlenen kriterler çerçevesinde projeler geliştirip uygulamaktadır.
Örneğin peyzajda yöresel aromatik bitkilerin kullanılması, güneş enerjili sokak aydınlatma elemanları, karbon salınımının hesaplanması, kompost tesisi ve güneş enerji santrali yapımı gibi projeler Seferihisar’ın vizyoner projeleri arasında yer almaktadır.
Yavaş Şehirlerde gürültü kirliliğini ve trafiği azaltmak, yeşil alanları ve yaya bölgelerini artırmak, yerel üretim yapan çiftçilerle bu ürünleri satan dükkân ve lokantaları desteklemek ve yerel estetik öğeleri korumak gibi kriterler ön plana çıkmaktadır.
Yavaş Şehir Kriterleri:
Çevre politikaları
Altyapı politikaları
Kentsel yaşam kalitesi politikaları
Tarım, turizm, esnaf ve sanatkarlara dair politikalar
Misafirperverlik, farkındalık ve eğitim için planlar
Sosyal uyum
Ortaklıklar
Bu kriterleri karşılayarak Slow City (Yavaş Şehir) Belediyeler Birliğine üye olan Türkiye’den 14 yerleşim birimi bulunmaktadır;
1. Akyaka, Muğla
2. Eğirdir, Isparta
3. Gerze, Sinop
4. Gökçeada, Çanakkale
5. Göynük, Bolu
6. Halfeti, Şanlıurfa
7. Perşembe, Ordu
8. Seferihisar, İzmir
9. Şavşat, Artvin
10. Taraklı, Sakarya
11. Vize, Kırklareli
12. Yalvaç, Isparta
13. Yenipazar, Aydın
14. Uzundere, Erzurum
Müdürlüğümüzce 01.03.2017 tarihinde başlatılan bu ARGE projesi ile “yavaş şehir” kriterlerine uygun hale gelebilecek yerleşim birimlerimizin araştırılmasına başlanılmıştır. Literatür ve kaynak taraması yapılarak özellikle yukarıdaki yavaş şehir konseptine uygun 14 yerleşim birimimizin son durumları proje kapsamında analiz edilerek uygun olanlar ile temasa geçilmeye başlanmıştır. Projemizin nihai amacı Yalova’da en az bir yerleşim biriminin “Yavaş Şehir Uluslararası Birliği”ne üye olmasını sağlamaktır.
Proje kapsamında yerel yönetimlerimiz ve sivil toplum örgütlerimiz ile işbirliği yapılacaktır. Bu doğrultuda öncelikle Slow City-Türkiye Koordinatörlüğünü yürüten Seferihisar Belediyesi’ne bir teknik ve inceleme gezisi planlanarak proje ile ilgili bundan sonraki yol haritamızın belirlenmesi hedeflenmektedir.