Bakanlığımız öncülüğünde Türkiye Çevre Koruma Vakfı ile birlikte yenilikçi fikirlerin hayata geçirilmesini hedefleyen projeleri desteklemek amacıyla oluşturulması kararlaştırılan ve Sayın Bakanımızın himayelerinde başlatılan “Ülken için proje üret, farkını ve farkındalığını ortaya koy “ sloganıyla başlatılan "Proje Bankası" çalışmaları çerçevesinde çalışma başlatılmıştır. Başvurular 02 Mart -15 Mart 2016 tarihleri arasında, Türkiye Çevre Koruma Vakfı web sayfası üzerinden İl Müdürlüğümüz tarafından sunulan Projenin yenilikçi olması, Sürdürülebilir olması, Uygulama alanı, Bütçelendirme, Kuruma ve ülkeye kazandırdıkları, Standartlaştırabilmesi ve yaygınlaştırılabilmesi, Projenin olgunluk düzeyi, Hedef grubu kriterleri göz önünde bulundurularak hazırlanan 12 adet proje değerlendirmeye alınarak ön başvurusu tamamlanmış ve ön onaydan geçmiştir.
Türkiye Çevre Koruma Vakfı tarafından proje başvurusunda bulunacak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Çalışanlarına yardımcı olmak amacıyla oluşturulan “Proje Bankası”na; İl Müdürlüğü olarak yürütmekte olduğumuz "3B Yalova (3 Boyutlu Yalova)", “Çevreciyiz (Çevrimiçi-Ödüllü) Bilgi Yarışması”, “ELER Deprem Kayıp Tahmin Programı”, “Trafik Kaynaklı Hava Kirliliği Tespiti ve Haritalandırılması”, Onaylı Kıyı Dolgu İmar Planlarının Web Tabanlı Haritalarının İnternet Üzerinden Paylaşıma Açılması”, “Onaylı Jeolojik Etüt Raporları Yerleşime Uygunluk Haritalarının İnternet Üzerinden Paylaşıma Açılması”, “Yalova Yöresel Doku ve Mimari Özelliklerinin Belirlenmesi ve Yaygınlaştırılması” projelerinin yanında Yalova Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Yapı Denetim ve Yapı Malzemeleri Şube Müdürlüğü olarak “Süper Akışkanlaştırıcı Katkı Maddelerinin Betonun Uzun Süreli Dayanımına Etkisinin İncelenmesi”, “İnşaat Yıkıntı ve Yapı Malzemeleri Laboratuvar Atıklarının Hazır Beton Sektöründe Yeniden Kullanılması”, “Beton İçerisindeki Çelik Korozyonunun Oluşumu Ve Çelik Malzemenin Zaman İçerisindeki Dayanımının İncelenmesi”, “Sanal Mimari Kullanılarak Mimari Projelere Çözüm Önerileri” ve “Yapı Denetim Sisteminde Sigorta Uygulamaları” Projelerimiz ile destek verilmiştir.
Yalova Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü Yapı Denetim ve Yapı Malzemeleri Şube Müdürlüğü olarak kamuoyunu ve Müdürlük personelimizi projelerimiz, AR-GE çalışmalarımız ve faaliyetlerimiz ile ilgili bilinçlendirmek ve haberdar etmek amacı ile düzenli olarak toplantı, seminer, teknik gezi, bilgi notu ve proje raporlaması çalışmaları yapılmaktadır.
Şubemizce yürütülen 5 adet projenin son durumları şu şekildedir.
1- Süper Akışkanlaştırıcı Katkı Maddelerinin Betonun Uzun Süreli Dayanımına Etkisinin İncelenmesi
Günümüz beton teknolojisinde akışkanlaştırıcı kimyasal katkı kullanımı işlenebilirlik açısından sağladığı kolaylıklarla bir zorunluluk haline gelmiştir. Kimyasal katkıların çeşitliliğinin ve etkinliğinin artması bunların kullanımında üreticiye daha kontrollü davranma zorunluluğunu getirmektedir. Katkı miktarları betonun diğer bileşenlerinin yanında çok küçük mertebelerde olduğundan, beton üretimi sırasında insan ve ekipman faktörlerinden kaynaklanan hatalardan dolayı aşırı dozda katkı kullanımı, uygulamada zaman zaman karşılaşılan bir sorundur.
Bu çalışmamızda, Yalova Merkez ilçe için asgari olarak C30 betonu zorunlu olduğundan C30 reçetesine göre üretilmiş optimum katkılı beton ile aynı oranlarda karışımı olan ancak sadece akışkanlaştırıcı miktarı farklı olan betonların taze ve sertleşmiş haldeki basınç dayanımları karşılaştırılmıştır.
03.12.2014 tarihinde C30 reçetesine göre beton hazırlandı ve bir grup beton katkısız üretilirken, bir grup optimum düzeyde süper akışkanlaştırıcı kullanılarak üretilmiş ve diğer grup ta maksimum düzeyde süper akışkanlaştırıcı kullanılarak üretilmiştir. 3. Gün, 7. gün, 28. gün, 90. Gün ve 1 yıllık sonuçları alınmış olup ön rapor hazırlanarak Makama sunulmuştur. 2 yıllık sonuçların 2016 yılı Aralık Ayında alınması ile nihai raporlama tamamlanacaktır.
2- İnşaat Yıkıntı ve Yapı Malzemeleri Laboratuvar Atıklarının Hazır Beton Sektöründe Yeniden Kullanılması
Yapı malzemesi laboratuvarı atıkları önemli bir atık kaynağı olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu atıkların bertarafı belirlenen depo alanlarına gömülmek sureti ve dolgu malzemesi olarak yapılmaktadır. Gömülerek yapılan bertarafta sürekli depolama alanı ihtiyacı olmakta, diğer taraftan gömülen atık malzemeler yok olmayarak çevresel kirlilik yaratmaktadır. Yapı malzemesi laboratuvar atıklarının hazır beton imalatında girdi olarak kullanılması, doğal kaynak kullanımının azalmasını, bertaraf maliyetlerinin düşürülmesini, çevresel sürdürülebilirliğin sağlanmasını, binalarda geri dönüştürülmüş ürün kullanımı tercih edilmesini sağlayacaktır.
Çalışma kapsamında, taze beton deneyleri için kullanılan atık numunelerin hazır beton üretiminde hammadde olarak kullanılması konusu araştırılmıştır. Bu amaçla taze beton testi uygulanan laboratuvar numunesi atıkları konkasör marifetiyle ufalanmış ve beton hammaddesi içerisinde kullanılarak beton kalitesi analiz edilmiş ve böylelikle bu atıkların yeniden kullanılması potansiyeli ortaya konulmuştur.
Proje kapsamında yapılan araştırmalar ve deneysel çalışmalara ilişkin bilgileri içeren bu çalışma yapı malzemeleri laboratuvarı, inşaat ve yıkıntı atıklarının hazır beton hammaddesi ya da katkı maddesi olarak kullanılabilmesini amaçlamaktadır.
Beton laboratuarımızdan çıkan 15x15x15 cm (küp) sertleşmiş beton numuneleri kırılıp elekten geçirilerek yeni üretilecek taze betonun ince ve kalın agregasının tamamı elde edildi. C30 sınıflı bu yeni betonun 15x15x15cm boyutunda numunelerinin işlenebilirliği kontrol edildi ve basınç dayanımının değişimi gözlemlendi.
Bir grup betonda sadece C30 reçetesinin gerekleri uygulanırken, bir grup betonda akışkanlaştırıcı ve ince agrega artırımına gidildi. İşlenebilir ve istenen dayanımı sağlayan betonlar üretilebileceği anlaşıldı. Maliyet hesapları yapıldı. Deney süresince elde edilen sonuçlar, geri dönüşümün faydası, kazanımı ve uygulanabilirliği tespit edilerek kapsamlı bir raporlama işlemi tamamlandı ve makama sunuldu. Elde edilen bilgiler ışığında kentsel dönüşüm yıkıntı atıklarının da kullanılacağı ek çalışma başlatıldı.
3- Beton İçerisindeki Çelik Korozyonunun Oluşumu ve Çelik Malzemenin Zaman İçerisindeki Dayanımının İncelenmesi
Beton içerisindeki beton ve çelik malzemelerin korozyondan etkilenme süreci izlenerek kayıt altına alınabilirse beton içerisindeki çelik korozyonunun oluşumu ve paslı demirler kullanılması durumunda zamanla korozyon hızının nasıl ilerlediği çelik malzemenin zaman içerisinde hem korozyon hızı hem de çekme dayanımının ne olacağı gözlemlenerek daha sağlıklı yapılar inşaa edilmesi için gereklidir.
Bu kapsamda 2 yıl sürecek bir çalışma ile beton içerisindeki beton ve çelik malzemelerin korozyondan etkilenme süreci izlenecek. Deprem bölgesinde yer alan Yalova'da yapı stoğunun daha sağlam ve içerisinde bulunduğu şartlara daha dayanıklı hale getirilmesi sağlanacak. Yapılan çalışmalar neticesinde elde edilen veriler ise yapıların daha sağlam bir şekilde inşa edilmesine imkan verecek. Bu kapsamda başlatılan çalışma ile beton içerisindeki çelik ve demir materyallerin korozyondan ne şekilde etkilendiğini ve bunun binanın dayanıklılığına olan etkilerini araştıracak. 2 yıl sürecek çalışma beton içerisindeki çelik korozyonunun oluşumu ve paslı demirler kullanılması durumunda zamanla korozyon hızının nasıl ilerlediği amaçlanmakta olup aynı tip çelik malzemenin paslı ve passız örnekleri kullanılarak betonarme elemanlar oluşturuldu. Bu elemanlardan 1 adet passız,1 adet paslı olan deney numunemiz bir yıl ve diğer deney numunemiz iki yıl gibi periyotlarda kırılarak içerisindeki çelik malzemenin zaman içerisinde hem korozyon hızı hem de çekme dayanımının ne olacağı gözlemlenecektir. 10 Aralık 2016 tarihinde numune testleri yapılacaktır.
4- Sanal Mimari Kullanılarak Mimari Projelere Çözüm Önerileri
Mimari projeler uygulanırken oluşan problemleri teknoloji desteği ile çözüme kavuşturup vakit kaybını ve maliyetleri en aza indirmek mümkündür. Projenin hedefi yapıları sanal gerçeklik vasıtası ile tecrübe ederek yapıların artı ve eksilerini belirleyip kaliteli yapılaşmayı sağlamaktır. Sanal gerçeklik modülünün mimari proje üzerinde uygulanarak, parsel üzerinde yapılaşma başlamadan gezme imkânı sağlamak, yapıda kullanılacak olan malzemelerin özelliklerini dijital veriler ile 3 boyutlu olarak görmek ve kullanıcıların tercihine sunmak bu sayede kullanıcının sanal ortamda malzemeyi görerek reel ortamda kişinin küçük numuneler maksadıyla malzemeye dokunmasını sağlamak amaçlanmaktadır.
Google Earth programı ile uyumlu olan sanal gerçeklik modülü ile Google haritası üzerinden gezinti yapılabildiği bilinmektedir. Çalışmamız kapsamında öncelikle 3 boyutlu olarak hazırlanmış projemiz Google Earth üzerine yerleştirilerek ulaşım aksları ve çevre gözlemlenerek binaya modül üzerinden giriş sağlanacak ve yapım başlamadan projeyi gezinme imkanı elde edilecektir. Projemiz 3 Boyutlu Yalova Kent Modeli Çalışmalarına entegre edilmesi planlanmaktadır.
5- Yapı Denetim Sisteminde Sigorta Uygulamaları
Türkiye’de ve Dünyada yapı denetim ve sigorta uygulamaları farklılıklar göstermektedir. Türkiye’de inşaat sektöründe kalite faktörünün kişisel sebeplerle değişken olması, bu sektördeki ihmalleri ve hataları beraberinde getirmektedir. Projelendirme ve yapım aşamasında düşük maliyetli malzeme ve hizmet tercih edilerek kaliteden ödün verilmektedir. Yapının kalite düzeyini belirleyen değişkenler doğrudan ürünün kendisiyle ilgili olabileceği gibi, ürünün tasarlandığı, üretildiği, kullanıldığı bir dizi süreçle de ilgilidir. Yapım aşamasında Müteahhit, Yapı Denetim Firmaları, Proje Müellifi, Yapı Sahibi, Belediyeler ve Sigorta Şirketleri ile denetim mekanizmasında yer alan kurumlar arasında çapraz sorumluluk yaratılması gerekmektedir. Sigorta şirketleri sorumluluğun paylaşılmasında kilit rol oynayabilecektir.
Yapım aşamasında Müteahhit, Yapı Denetim Firmaları, Proje Müellifi, Yapı Sahibi, Belediyeler ve Sigorta Şirketleri ile denetim mekanizmasında yer alan kurumlar arasında çapraz sorumluluk yaratılması hedeflenmektedir. Yapı Müteahhitlerinin sigorta şirketleri ile sorumluluğunu paylaşması ve ikili sorumluluk oluşturulması bu sayede yapı müteahhitlerinin ve yapı kalitesini sigorta güven ve yaptırımıyla denetlenmesi ve sigorta firmalarının da yasa ve mevzuat düzenlemeleri ile sistemden sorumlu tutulması hedeflenmektedir.
Bu kapsamda 27.03.2014, 15,05.2014, 17.09.2014, 22.09.2014 ve 15.10.2014 tarihinde Müdürlüğümüz koordinatörlüğünde Yapı Denetim Firma Temsilcileri, Sigorta Acenta Temsilcileri ve Gayrimenkul Uzmanları ile beş adet sunum ve değerlendirme toplantısı yapılmıştır. Yapılan değerlendirme ve çalışmalar ile ortak akıl oluşturularak alınan karar ve görüşler kayıt altına alınmıştır.