Plastik ürünler petrol türevlerinden elde edilmektedir. İcadından bugüne kadar 9 Milyar Ton Plastik üretildi. Araştırmaya göre, şimdiki gibi devam edersek, 2050 yılına kadar neredeyse 38 milyar ton plastik üretmiş olacağız ve bunun 13 milyar tonu atık olacak. Plastikler doğada 1000 yıla kadar sürebilen sürelerde ancak yok olabilmektedir.
Bunun yanında karada ve denizlerde bulunan plastik atıklar hem hayvanların hem de insanların sağlığını ciddi manada tehdit etmektedir.
Denizlerdeki plastik atık miktarının şu anda 150 milyon ton olduğu düşünülmektedir. Tahminlere göre 10 yıl içinde denizlerdeki atık miktarı 250 milyon tona ulaşacak ve 2050 yılı itibarı ile denizlerimiz de balıktan çok plastik olacak.
Denizlerimizdeki bazı canlılar plastikleri gıda olarak algılayıp yiyerek boğulabilmektedirler ayrıca plastik atıklar vücutlarında dolaşarak hareket kabiliyetini sınırlayabilmektedir.
Denize atılan plastikler güneş ışığının etkisiyle uzun yıllar içerisinde bozunarak mikroplastiklere dönüşürler. Son yıllarda yapılan çalışmalarda deniz canlılarının vücutlarında mikroplastiklere rastlanmaktadır. Balıklar vasıtasıyla gıda zincirine katılarak insan sağlığını da olumsuz etkilemektedir.
Dünyada hemem hemen her deniz kuşunun midesinde plastik atık bulunuyor. Balinalarda yapılan otopsilerde midelerinin polietilenle dolu olduğu tespit ediliyor. Plastik atıklardan dolayı her yıl yüz binin üzerinde fok, su kaplumbağası ve kuş ölüyor. Karada ise inekler, koyunlar, keçiler ve diğer hayvanlar yem ararken plastik yiyorlar ve hayvanlar nu nedenle hastalanıyor ve ölüyorlar.
Plastik poşetler ise hafif olmaları ve sıkça kullanılmaları dolayısıyla doğada önemli oranda yer almaktadırlar. Hayvanların en fazla etkilendikleri atık türüdürler.
Bu balinanın midesinde 40 adet plastik poşet bulunmuş ve ölümüne sebep olmuştur.
Plastik poşete dolanmış bir kuş.
Plastik atıklardan zarar gören hayvanlar.
Plastik atıklar ayrıca hava kirliliğine ve küresel ısınmaya da sebep oluyorlar. Öyle ki her yıl doğaya atılan milyonlarca ton plastik, dünyadaki tüm arabaların yaydığı karbon gazından daha fazla gazın doğaya karışmasına neden olmakta bu da küresel ısınmayı ciddi oranda artırmaktadır.
Sonuç olarak plastik ürünler dünyamız için ciddi bir sorun teşkil ediyor. Bu sorunun çözümü için de öncelikle plastik üretiminde kısıtlamaya gitmek gerekiyor buda ancak talebin azalması ile mümkün olabilecektir.
Bu kapsamda da bizlere önemli görevler düşmektedir. Daha az plastik ürün kullanılmalı, eğer plastik ürün kullanıldı ise atıklar geri dönüşüme kazandırılmalı ve diğer atıklarımızda olduğu gibi plastik atıklarımızı da kesinlikle doğaya atmamalı ve yakarak bertaraf etmemeliyiz.
Bakanlığımızca getirilen ücretli poşet uygulaması da tamamen plastik atıkların azaltılmasına ve doğamızın korunmasına yönelik bir uygulamadır. Dünyanın gelişmiş ülkelerinde yıllardır var olan uygulama Ülkemizde de 2019 Yılı itibarı ile başlamış bulunmaktadır.
Uygulama ile plastik poşetlerin ücretli satılması değil daha az kullanılması hedeflenmektedir. Bu doğrultuda halkımızdan beklentimiz; çok yaygın olarak kullandığımız plastik poşetlerin kontrollü olarak kullanımının azaltılması ve yerine doğa dostu malzemelerden elde edilen, bez çanta, file vb. ürünlere yönelerek dünyamıza sahip çıkılması yönünde bir adım atılmasıdır.
