Maden Atıkları Yönetmeliğinin Uygulanmasına İlişkin Açıklamalar

5. Prosesten kaynaklanan maden atıklarının karakterizasyonunun yapılabilmesi için pilot tesis üretimi sonucu ortaya çıkan atık bulunmaması durumunda atık kodu; metalik madenler için “01 03 05* Tehlikeli madde içeren diğer maden atıkları (M)” veya “01 03 07* Metalik minerallerin fiziki ve kimyasal işlenmesinden kaynaklanan tehlikeli maddeler içeren diğer atıklar” (M), metalik olmayan madenler için “01 04 07* Metalik olmayan minerallerin fiziki ve kimyasal işlenmesinden kaynaklanan tehlikeli maddeler içeren atıklar (M)” olarak seçilir. Tesisin faaliyete geçmesi ve atık üretimine başlanmasının ardından atık analizleri yapılıp atığın karakterizasyonu ve atık kodu tayini yapılır. 

6. Maden atığı bertaraf tesislerinin bulunduğu maden tesislerinde çevre yönetim birimi olması halinde atık karakterizasyonu ve tesis sınıflandırmasına ilişkin çalışmalar bu birim tarafından yapılır/yaptırılır.

7. Maden atığı bertaraf tesisleri Yönetmelik Ek-5’te yer alan 3 ana bölümden biri nedeniyle risk taşıması durumunda, kaynak-taşınım yolu-alıcı zincirinin de tamamlanması koşuluyla Kategori A olarak sınıflandırılır. 

8. Yönetmelik Ek-5/B’sinde yer alan atık düzeyi oranı, pasa ile zenginleştirme tesisinden kaynaklanan atığın kuru sistem depolanmasında geçerli olup, tek tip atık depolamada dikkate alınmayacaktır.

 

D. Kapatma İşlemleri 

1. Maden atıklarının depolandığı bertaraf tesislerinin kapatma projeleri hazırlanmadan önce, atık barajlarında bulunan atık su ve sızıntı suyuna ilişkin; susuzlaştırma yöntemi, atık barajı boyuna profili ile yaklaşık atık ve su yükseklikleri, toplam atık miktarı (kuru madde olarak), atıkta kalacak nem miktarı ve su miktarı, su bütçesi (yağış-buharlaşma hesapları), atık barajının tabanı ile su yüzeyi arasında kalan su kütlesinin farklı derinliklerinden alınacak numunelerde Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği Tablo 7.1’deki tüm parametreler için Bakanlığımızca yetkilendirilmiş bir laboratuvarda yapılacak analize göre atık suyun miktarı, karakterizasyonu ve arıtma ihtiyacı dikkate alınarak öngörülen atık su arıtma sistemi alternatifleri (toplam atık su miktarı, günlük arıtılacak miktar AAT kapasitesi), ve arıtma sonrasında planlanan deşarj yeri hakkında ayrıntılı bilgilerin yer aldığı bir başvuru dosyası ile 2014/7 “Atıksu Arıtma/Derin Deniz Deşarjı Tesisi Proje Onayı Genelgesi” hükümleri doğrultusunda teknik uygunluk veya muafiyet yazısı alınır.

 

1. Mevcutta çevre lisansına sahip maden atığı bertaraf tesisleri, Yönetmeliğin yürürlüğe giriş tarihinden itibaren 6 ay içinde tesis sınıflandırmasının da yer aldığı atık yönetim planlarını Bakanlığa sunar. Söz konusu planlarda yer alan tesis sınıflandırması sonucuna göre, tesisler lisans belgelerinin yenilenmesi için en geç 1 ay içinde Bakanlığa başvurur.

2. Mevcutta faaliyet gösteren yığın liçi tesisleri, Yönetmeliğin yürürlüğe giriş tarihinden itibaren 6 ay içinde Bakanlığa sunacakları atık yönetim planında tesisin taban geçirimsizliğine ilişkin bilgi ve belgeleri de sunmak zorundadır. Yönetmeliğin taban geçirimsizliği ile ilgili hükümlerini sağlayan tesisler, Bakanlıkça düzenlenecek olan “Maden Atığı Depolama Tesisi Onay Belgesi” ile çevre lisansı başvurusunda bulunur. Taban geçirimsizliği ile ilgili hükümleri sağlamayan tesisler ise kapatma planı Bakanlığa sunulur.

3. Mevcutta asit üreten pasa depolama tesisleri için, Yönetmeliğin yürürlüğe giriş tarihinden itibaren 6 ay içinde Bakanlığa sunulacak atık yönetim planında tesisin sızıntı suyu toplama sistemi ve/veya Yönetmeliğin 11 inci maddesinde belirtilen önlemlere ilişkin bilgi ve belgeler de sunulmak zorundadır. Bu önlemler alınmışsa Bakanlıkça düzenlenecek olan “Maden Atığı Depolama Tesisi Onay Belgesi” ile çevre lisansı başvurusunda bulunulur. Aksi takdirde kapatma planı Bakanlığa sunulur.

4. Yığın liçi ve asit üreten pasa depolama tesisleri için Yönetmeliğin 15 inci maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen hükme göre işlem yapılır. Yığın liçi tesisleri üretime başlamadan çevre izin ve lisans başvurularını tamamlamalıdır. Yığın liçi tesisleri için hazırlanacak uygulama projelerinde, Maden Atıkları Yönetmeliği Ek-6’da istenen bilgi ve belgelere ilave olarak; liç çözeltisi ana ve tali toplama borularının yerleşim planları ile çözelti yüklü solüsyon havuzları/ yüksüz havuzlar, acil durum havuzu plan/kesitleri ve havuzların geçirimsizlik detayları belirtilir.

5. Mevcutta faaliyet gösteren macun dolgu tesisleri, Yönetmeliğin yürürlüğe giriş tarihinden itibaren 6 ay içinde Bakanlığa sunacakları atık yönetim planında Yönetmeliğin 15 inci maddesinin üçüncü fıkrasında belirtilen bilgi ve belgeleri de sunmak zorundadır. Uygun görülen tesisler, Bakanlıkça düzenlenecek olan “Maden Atığı Derine Enjeksiyon Onay Belgesi” belgesi ile çevre lisansı başvurusunda bulunur.

6. Asit üreten pasa yığınları için hazırlanacak uygulama projelerinde, Maden Atıkları Yönetmeliği Ek-6’da istenen bilgi ve belgelerden aşağıda belirtilenler Bakanlığa sunulur:

a) Jeolojik-jeoteknik rapor (zemin etüdü ve şev duraylılık analizleri), 

b) Deprem risk analiz raporu, 

c) Sızıntı sularının toplanması için teşkil edilecek drenaj sistemi ve sızıntı suyu toplama havuzuna ilişkin bilgi, kesit ve paftalar,

ç) Üst örtü sızdırmazlık sistemine ilişkin bilgi, kesit ve paftalar,

d) Gözlem kuyularının yerlerine ilişkin kesit ve paftalar.

7. Maden atığı depolama tesisi uygulama projelerinin giriş bölümünde; tesiste depolanacak atıklarla ilgili olarak, atık kodu, atık türü (tehlikeli-tehlikesiz-inert), atığın fiziksel ve kimyasal özellikleri ve tesiste depolanacak atık miktarları gibi bilgiler ile depolama sınıfı (Kategori A, B), maden atığı depolama tesisi türü (atık barajı, yığın liçi, asit üreten pasa), tesisin kapasitesi, kullanım süresi, sahanın mülkiyet durumu ve sahada başka atık depolama tesisi olup olmadığına ilişkin tanıtım bilgileri yer alır.

8. Maden atığı depolama tesis inşaatlarında kullanılan malzemeler, UV ışınları kimyasal etkileşimler, iklim koşulları veya atıklardan kaynaklanan kimyasal ve fiziksel etkilere karşı dayanıklı olmalıdır. Doğal veya jeosentetik geçirimsizlik malzemelerinin kullanımı ve uygulamasında DSİ teknik şartnameleri ve/veya uluslararası standartlar (ASTM, ISO EN, TSE vb.) kullanılır.

9. Atık barajları için depolama konulu çevre lisansı, Bakanlıkça onaylanan uygulama projesinde yer alan nihai kret kotu ve koordinatları esas alınarak düzenlenir. Kademeler şeklinde inşa edilecek atık barajlarına ilişkin kademe yükseltmesi işlemleri sonucunda yeni kot ve koordinatlar için Maden Atığı Depolama Tesisi Onay Belgesi düzenlenir. Çevre lisansı belgesi süresi dolmadığı müddetçe kademe yükseltmelerinde Bakanlığa depolama konulu çevre lisansı başvurusu yapılmaz.

 

1. Yönetmelik Ek 4/A’da yer alan inert maden atıkları dışında, Maden Kanunu II (c) grubu madenlerin aranması, çıkarılması ve fiziksel işlemlerle işlenmesi sonucunda ortaya çıkan atıklar da inert maden atıkları olarak değerlendirilir.

2. Yönetmeliğin Ek-4 inert maden atıkları listesinde yer almayan maden atıklarının inert maden atığı olarak tanımlanması için gerekli koşullar Yönetmeliğin Ek-4/B’sinde verilmiştir. Bu bölümün 4 üncü maddesinde belirtilen koşulların sağlanması için Atık Yönetimi Yönetmeliği EK-3’üne göre ağır metal ve iz elementler Atık Yönetimi Yönetmeliği ve Maddelerin ve Karışımların Sınıflandırılması, Etiketlenmesi ve Ambalajlanması Hakkında Yönetmelikte yer alan sınır değerlerin altında olmalı, atığa uygulanacak monolitik ve dinamik liç testine göre sızıntı suyundaki ağır metal ve iz element konsatrasyonlarının (pr CEN/TS 15863, pr CEN/TS 15864 vb.) III. Sınıf tesisler için Atıkların Düzenli Depolanmasına Dair Yönetmelikte yer alan sınır değerleri sağlaması zorunludur.

 

1. Yönetmeliğin 22 inci maddesinin dördüncü fıkrasında yer alan kurumsal akademik rapor Deniz Bilimleri Fakültesi ve Deniz Bilimleri Enstitüsü tarafından hazırlanır.