ALT YÜKLENİCİ İŞ BİTİRME BELGESİ DÜZENLENME ŞARTLARI
Yapım İhaleleri Uygulama Yönetmeliğinin 44 üncü maddesinin 1 inci fıkrasında, iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlara taahhütte bulunan yükleniciye karşı bedel içeren bir sözleşme ile taahhüt edilen iş bölümünün tamamen bitirilmesi ve söz konusu iş kısmının idare tarafından kısmı kabulünün yapılması veya asıl sözleşmeye ilişkin işin geçici kabulünün yapılması şartıyla “alt yüklenici iş bitirme belgesi”, düzenleneceği hüküm altına alınmıştır.
Yine aynı Yönetmeliğin 47 inci maddesinin 3 üncü fıkrasında, “İş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlara doğrudan tek sözleşme ile taahhüt edilmiş işlerin bir bölümünü yapan alt yüklenicilere; sözleşmesinin tamamını bir bütün olarak gerçekleştirip bitirmeleri ve kısmı kabul öngörülen işlerde idare tarafından kısmı kabulü yapılmak veya asıl sözleşmeye ilişkin işin geçici kabulü yapılmak şartıyla, “alt yüklenici iş bitirme belgesi” verilir. Yüklenici ile alt yüklenici arasında yapılan sözleşmelerde, nevi itibariyle verilen bir işin baştan sona yapılmasının öngörülmesi şartı aranır.
Birden fazla alt yüklenici olması durumunda, alt yüklenicilere verilecek iş deneyim belgelerinin tutarlarının toplamı, toplam sözleşme bedelini aşamaz.” düzenlemesi yer almaktadır. Söz konusu düzenlemelerden hareketle; Alt yüklenici iş bitirme belgesi düzenlenebilmesi için, iş deneyim belgesi düzenlemeye yetkili kurum ve kuruluşlara taahhütte bulunan yükleniciye karşı bedel içeren bir sözleşme ile taahhüt edilen iş bölümünün tamamen bitirilmesi gerekmektedir. Nitekim Yönetmeliğin 47 inci maddesinin 3 üncü fıkrası da yüklenici ile alt yüklenici arasında yapılan sözleşmelerde, nevi itibariyle verilen bir işin baştan sona yapılmasının öngörülmesini şart koşmaktadır. Nevi itibariyle verilen bir işin baştan sona yapılmasının öngörülmesinden ne anlaşılması gerektiği tereddüt konusu olabilmektedir.
Örneğin, bir bina inşaatının alüminyum doğrama işlerinin kısım kısım farklı alt yüklenicilere verilmesi, nevi itibariyle bir işin baştan sona yapılması şartı gerçekleşmiş olmaz. Bu halde, alt yüklenicilere iş bitirme belgesi düzenlenemez. Ancak bu durumda mutlaka yüklenici ile alt yüklenici arasındaki sözleşmede yazılı bedel kadar iş yapılması şartı aranmamalıdır. Aralarındaki sözleşmenin temel amacı ve idarenin buna ilişkin onay yazısı işin nevi itibariyle bir bölümünün baştan sona yapılması olduğuna göre, bu bölümün fiziken tamamlanmış olması yeterli kabul edilmelidir.
Ayrıca;
1.Kısmı kabul öngörülmeyen durumlarda idare tarafından işin tamamının geçici kabulünün yapılması,
2. Kısmı kabul öngörülen durumlarda ise alt yüklenicinin yaptığı iş bölümünü de kapsayan kısım için idarece geçici kabulünün yapılması, şartı aranır.
Alt yüklenici iş bitirme belgesi talep edebilmek için “taahhüt edilen iş bölümünün tamamen bitirilmesi ve söz konusu iş kısmının idare tarafından kısmı kabulünün yapılması veya asıl sözleşmeye ilişkin işin geçici kabulünün yapılması şartı” arandığından alt yükleniciler için iş durum belgesi düzenlenmesi mümkün değildir. Alt yüklenici iş bitirme belgesi sadece kamuya taahhüt edilen işlerde düzenlenebilmektedir.
Bu nedenle, özel sektöre gerçekleştirilen işlerde alt yüklenici olarak çalışanlara alt yüklenici iş bitirme belgesi düzenlenmesi mümkün değildir. Buna göre özel sektöre ait bir hastane inşaatında asıl yükleniciden işin bir bölümünü sözleşmeyle alan ve bitiren alt yüklenici için alt yüklenici iş bitirme belgesi düzenlenebilmesi söz konusu olmayacaktır.
Alt yüklenici iş deneyim belgesi eki olarak;
-Yüklenici ile yaptıkları, yapılacak iş karşılığı bedel içeren sözleşme,
-Yüklenici ile yaptığı sözleşmeye ilişkin fatura örnekleri veya bu örneklerin noter, yeminli mali müşavir, serbest muhasebeci mali müşavir veya vergi dairesi onaylı suretleri,
-Çalıştırdıkları personelin sosyal güvenlik prim ödemelerini gösteren belgeler, dilekçe ekinde sunulmalıdır.
Alt yüklenici iş bitirme belgesi için yüklenici ile alt yüklenici arasındaki sözleşmenin noter onaylı olması ise zorunlu değildir.
Bu nedenle bedel içeren yazılı bir sözleşmenin varlığı yeterlidir. 08.09.2009 tarihli Yönetmelik değişikliğinden önce yüklenici ile alt yüklenici arasındaki sözleşmenin noter onaylı olması şartı aranmaktaydı.
