Ağır kış koşullarının yaşandığı bu günlerde Ülkemiz genelinde Yaşanan Hava Kirliliği ile mücadele hususunda nelerin yapılabileceği önem kazanmaktadır.
Kentlerde hava kirliliğine neden olan faktörler; kirleticilerin varlığı (yakıt kalitesi, endüstriyel gelişmişlik, nüfus, nüfus yoğunluğu vb.), topoğrafya ve coğrafik koşullar ile meteorolojik şartlardır (enverziyon, karışma yüksekliği, sıcaklık, rüzgar, nem, vb.). Meteorolojik koşulların en önemlisi ise Enverziyon (Sıcaklık Terselmesi) durumunun oluşmasıdır. Sıcaklık, normal atmosfer koşulları içerisinde yerden itibaren yükseldikçe her 100 m’de 0.5 ile 1.0 °C arasında azalma eğilimi göstermektedir. Sıcaklığın yükseklikle azalacağı yerde artış göstermesi durumuna sıcaklık terselmesi (temperature of inversion) ya da sıcaklık enverziyonu denilmektedir. Oluşan enverziyonun şiddeti, süresi, kalınlığı ve yerden yüksekliği yaşanan hava kirliliğinin yoğunluğunu doğrudan etkilemektedir. İlimizde de özellikle aralık ve ocak aylarında bu meterolojik duruma rastlanılmaktadır.
Ülkemizin tamamında olduğu gibi İlimizin hava kirliliği değerleri de online olarak takip edilebilmektedir. İlimizde Merkezde bir adet, Altınova ve Armutlu da birer adet olmak üzere toplamda 3 adet hava kalitesi ölçüm istasyonu bulunmaktadır. Bu istasyonlara ait veriler http://www.havaizleme.gov.tr adresinden online olarak yayınlanmaktadır.
Bu verilerin takibinden de görüleceği üzere Şehrimiz hava kirliğinin yoğun olarak yaşandığı iller arasında yer almamakta aksine havası temiz ender iller arasında yer almaktadır. Ancak küçük önlemlerle şehrimizin havası daha da temiz hale gelebilir.
Isınma amaçlı kullanılan tüm katı yakıtlar vatandaşların kullanımına sunulmadan önce Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüklerince standartlara uygun numune alınarak Bakanlıkça yetkilendirilmiş laboratuvarlarda analiz ettiriliyor. Analiz sonucunun mevzuatta belirlenen sınır değerleri sağlaması durumunda yakıtın ısınma amaçlı olarak hangi yerleşim bölgelerinde kullanabileceğine dair izin veriliyor. Ayrıca katı yakıtların satıldığı illerde yine il müdürlüklerince numuneler alınarak analiz ettiriliyor. Analiz sonucu limit değerleri sağlayamayan kömürlerin satışı durdurularak piyasadan toplattırılıyor.
İthalatçılar ve yerli üreticiler, kömürün üretiminden tüketimine kadar kömürün miktarı ve özellikleri dâhil yapılan tüm işlemlerden sorumludurlar. Isınmada kullanılan ithal ve yerli kömürler toz kömürden elde edilen briket kömürler, prina briketi ve belde ve köyler için özellikleri belirlenen kömürlerin torbalanarak satışa sunulması zorunludur.
İl Müdürlüğümüzce İlimiz genelinde 43 adet katı yakıt satıcısına Katı Yakıt Satıcısı Belgesi ve 3 adet dağıtıcı Kayıt Belgesi, ayrıca İlimize diğer illerden gelen katı yakıtlarla ilgili 39 firmaya satış izin belgesi düzenlenmiştir.
İl Müdürlüğümüz yaklaşan kış münasebetiyle denetimlerini sıklaştırmıştır. İl ve İlçelerde bulunan Katı yakıt satıcıları denetlenerek izinsiz yakıtların satışı engellenmektedir.
Bu kapsamda vatandaşımıza da önemli görevler düşmektedir. Yakılması yasak olan Petrol koku, Mineral yağ, Araba plastiği parçaları, Katı atıklar ve tekstil artıkları, Kablolar, Plastikler, Ev eşyaları ve yemek atıkları gibi evsel atıklar, Özel atıklar, tıbbi atıklar, Asfalt ve asfalt ürünleri, Boya ve boya ürünleri, Fueloil kapları vb. ürünler kesinlikle yakılmamalı,
Ayrıca sobaların, tahta ve boyalı kısımlara zarar vermeyecek şekilde, altına metal kaplı tabla, mermer veya benzeri malzeme konularak kurulmalı, soba kurulurken fazla dirsekten kaçınılmalı ve zorunlu olmadıkça iki dirsekten fazla kullanılmaması gerekmektedir. yine Soba boruları birleştirilirken baca gazı sızdırmazlığı sağlanmalı, soba bağlanmadan önce bacanın çekişi kontrol edilmeli, soba borusu bacaya fazla sokulmamalıdır. Bacalara yabancı maddelerin girmesini engellemek için başlık takılmalı ve Soba boruları ve bacalar temizlenmelidir. Bacalarda mutlaka baca başlığı kullanılmalıdır.
Sobaya üçte iki yakıt doldurulmalı. Soba mutlaka üstten tutuşturulmalı, asla yanmakta olan kömürün üzerine ilave kömür dökülmemelidir. Üst bölümde tam yanma gerçekleşip, kömür kor haline gelmeden alt ve üst hava alma kapakları kapatılmamalı, lodoslu havalarda gece uyumadan soba söndürülmelidir.
Mutlaka ehliyetli ateşçi çalıştırılmalı. Kalorifer kazanlarında kömür, yastıklama yöntemi ile yakılmalı, kazan su sıcaklığı dış ortam sıcaklığına göre ayarlanarak yakışı sağlanmalıdır. Geceleri kazan uyutma sistemi uygulanmalı, ısınma sezonu başlamadan önce kalorifer sistemlerinin bakımı mutlaka yaptırılmalıdır.
Hava kirliliğine neden olan etmenlerden bir diğeri ise trafik kaynaklı hava kirliliğidir. İl Müdürlüğümüzce MARKA desteği ile hazırlanan “Trafik Kaynaklı Hava Kirliliğinin Tespiti” projesinde bu kirlilik kaynağı ayrıntılı olarak irdelenmiştir. Bu projenin sonuçları gerekli istişarelerin tamamlanması üzerine ayrıntılı olarak kamuoyumuza da sunulacaktır.
Trafik kaynaklı Hava kirliliğinin önlenmesi hususunda ise özellikle araçların egzoz muayeneleri periyodik olarak yapılmalı, 10 numara yağ vb. kalitesiz yakıtlar kullanılmamalı, şahsi araçlar yerine toplu taşıma araçları tercih edilmeli ve bisiklet vb. fosil yakıt kullanmayan ulaşım araçlarının kullanılmasına özen gösterilmelidir.
Ülke genelinde yaşanan hava kirliliği ile ilgili olarak Bakanımızın talimatı ile Tüm İllerde Mahalli Çevre Kurullarının toplanarak konuyu gündemine almaları istenmiştir. Bu doğrultuda İlimiz Mahalli Çevre Kurulu 30.12.2015 tarihinde toplanarak konuyu gündemine alacaktır.
Son olarak 6 Aralık 2015 Çarşamba günü bazı basın yayın organlarında yayınlanan “Avrupa’nın En Kirli Havası Türkiye’de” alt başlıklı haberle ilgili olarak, Bakanlığımız basın bülteni yayımlayarak konuya açıklık getirmiştir. İlgili yayına ulaşmak için
tıklayınız.
