5544 Sayılı Kanuna 23/04/2015 tarihinde eklenen EK Madde (1) gereğince hazırlanan ve 25/05/2015 tarihli ve 29366 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ”Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) Mesleki Yeterlilik Belgesi Zorunluluğu Getirilen Mesleklere İlişkin Tebliğ” ile; aralarında yapı sektöründe hayati öneme haiz mesleklerinde bulunduğu tehlikeli ve çok tehlikeli 40 meslek için “MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi” zorunlu hale getirilmiştir. Tebliğde belirtilen “MYK Mesleki Yeterlilik Belgesine sahip olmayan kişiler işbu Tebliğin yayım tarihinden itibaren on iki ay sonra çalıştırılamazlar” hükmü uyarınca EK-3 Geçici Ustalık Yetki Belgesine sahip olanlar da dahil olmak üzere, bireylerin 25/05/2016 tarihinden sonra çalıştırılmaları yasaklanmıştır.
Bu durumda 25/05/2016 tarihinden itibaren yapı sektöründe mesleki yetkinliği olan belgeli eleman darboğazı ile karşılaşılmaması için, yapı sektöründe çalışan meslek erbaplarının mesleki niteliklerinin artırılması, iyi uygulamaların geliştirilmesi ve ürün kalitesinin artırılması için eğitilerek bilinçlendirilmesi ve bu sayede “Mesleki Yeterlilik Belgesi” alabilmelerine yardımcı olunması için proje temelli işbirliği yapılması amacıyla Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı ve Milli Eğitim Bakanlığı ile Bakanlığımız arasında “Yapı Sektöründe Çalışan Meslek Erbaplarının Mesleki Niteliklerinin Geliştirilmesi İşbirliği Protokolü” imzalanmıştır.
1. 6645 Sayılı Kanun Ulusal Yeterlilik Sistemi Açısından Neler Getiriyor?
5544 Sayılı Mesleki Yeterlilik Kurumu Kanununun EK 1’inci maddesine dayanılarak hazırlanan ve 25/05/2015 tarihli ve 29366 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren ”Mesleki Yeterlilik Kurumu (MYK) Mesleki Yeterlilik Belgesi Zorunluluğu Getirilen Mesleklere İlişkin Tebliğ” ile; aralarında yapı sektöründe hayati öneme haiz mesleklerinde bulunduğu tehlikeli ve çok tehlikeli meslek dalları için “MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi” zorunlu hale getirilmiştir. Tebliğde belirtilen “MYK Mesleki Yeterlilik Belgesine sahip olmayan kişiler işbu Tebliğin yayım tarihinden itibaren on iki ay sonra çalıştırılamazlar” hükmü uyarınca EK-3 Geçici Ustalık Yetki Belgesine sahip olanlar dahil olmak üzere 25/05/2016 tarihinden sonra çalıştırılmaları yasaklanmıştır.
2. Yapı Sektörü Mesleki Yeterlilik Belgesi için müracaatlar nereye ve nasıl yapılır?
Yapı sektöründe çalışan meslek erbapları MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi almak için
- Dilekçe Örneği,
- Ustalık Eğitimi Başvuru Formunu,
Eksiksiz doldurarak Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne şahsen müracaat etmeleri gerekmektedir.
Ayrıca, Geçici Ustalık Yetki Belgesi olanlar, internet üzerinden Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğünün (MHGM);
- http://www.csb.gov.tr/gm/meslekihizmetler
web adresinde bulunan “Eğitim Başvuru” modülü üzerinden de (T.C. Kimlik Numarası ve Geçici Ustalık Belge Numarası ile birlikte) müracaat edebileceklerdir.
Başvurusunu internet üzerinden gerçekleştirmeyen veya “Geçici Ustalık Belgesi” olmayanlar müracaatlarını Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne şahsen yapacaklardır.
MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi almaya yönelik kursiyer taleplerinin toplanması, diğer ilgili kurumlarla işbirliği yapılması ve hizmetlerin yürütülmesi konusunda sorumluluk Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğüne aittir.
3. Yapı Sektöründe hangi mesleklerde belge zorunluluğu aranacak? Belgesi olmayanlar için geçiş süreci olacak mı?
Yapı sektöründe MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi zorunluluğu getirlen meslek dalları;
1- Ahşap Kalıpçı
2- Alçı Sıva Uygulayıcısı
3- Betoncu
4- Endüstriyel Boru Montajcısı
5- İnşaat Boyacısı
6- Panel Kalıpçı
7- Ses Yalıtımcısı
8- Su Yalıtımcısı
9- Yangın Yalıtımcısı
10- Alçı Levha Uygulayıcısı
11- Betonarme Demircisi
12- Duvarcı
13- Isı Yalıtımcısı
14- İskele Kurulum Elemanı
15- Seramik Karo Kaplamacısı
16- Sıvacı
17- Tünel Kalıpçısı
Yapı Sektöründe MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi olmayan bireyler için geçiş süreci olmayacaktır. Bu Kanunda düzenlenen esaslara göre, 25/05/2016 tarihinden itibaren yapı sektöründe MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi olmayan kişiler çalıştırılamazlar.
4. MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi zorunlu olan mesleklerin sayısı sınırlı mı kalacak?
Bakanlıkça 25/05/2015 tarihli Resmi Gazetede yayımlanan birinci tebliğde yer alan ve içerisinde yapı sektörü mesleklerininde bulunduğu 40 meslek ile başlayan belge zorunluluğunun, Kurumca standardı hazırlanmış diğer tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan mesleklerde de peyderpey devam etmesi beklenmektedir.
5. MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi şartı aranmayan durumlar nelerdir?
3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanununa göre Ustalık Belgesi almış olanlar ile Milli Eğitim Bakanlığına bağlı mesleki ve teknik eğitim okullarından ve üniversitelerin mesleki ve teknik eğitim veren okul ve bölümlerinden mezun olup, diplomalarında veya ustalık belgelerinde belirtilen bölüm, alan ve dallarda çalıştırılanlar için MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi şartı aranmaz.
6. MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi eğitimleri ve sınavlarını, hangi kurum nasıl yapacak?
Eğitime katılmak isteyenlerin başvurularının toplanması, eğitim düzenlenecek öncelikli meslekleri ve hedef gruplarının belirlenmesi ve tasnif edilmesi, bunların Türkiye İş Kurumu’na kaydının yapılmasının sağlanması ve İl Milli Eğitim Müdürlüklerine iletilmesi, eğitimlerin yapılması ile eğitimini tamamlayan kişilerin Mesleki Yeterlilik Belgesi almalarına yönelik gerekli biligilendirmeler ve yönlendirmeler Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından yapılacaktır.
Eğitim ve Sınav hizmetlerinin yerine getirilmesinde İl Milli Eğitim Müdürlükleri;
Halk Eğitimi Merkezleri ve Mesleki Eğitim Merkezleri aracılığı ile ulusal meslek standartlarına uygun olarak ihtiyaç duyulan mesleklerde hazırlanan ve e-yaygın otomasyon sisteminde tanımlanan öğretim programlarına uygun olarak eğitim mekanı, kurs ve sınıf planlaması ve eğitici temini konularında gerekli çalışmaları yaparak eğitim faaliyetlerinin düzenlenmesini ve sınavların mevzuatına göre yapılmasını sağlayacaktır. Bu bağlamda kursiyerlerin e-yaygın sistemine kaydını yaparak, kursları başarı ile bitiren kursiyerlerin kurs bitirme belgelerini e-yaygın sisteminden verecektir.
7. Eğitim masrafları ve sınav ücretleri nasıl karşılanacak? Devlet katkısı olacak mı?
4447 sayılı işsizlik Sigortası Kanununa eklenen bir madde ile de belge zorunluluğu getirilen bu mesleklere ilişkin sınav ve belgelendirme ücretlerinin Bakanlar Kurulu tarafından belirlenecek miktarı geçmemek şartıyla İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanması sağlanmıştır. Bu nedenle;
a) Düzenlenecek eğitimler için ihtiyaç duyulacak temrin giderleri,
b) Kursiyerlerin iş kazası ve meslek hastalığı ile genel sağlık sigortası primleri,
c) Eğitici giderleri,
12/03/2013 tarihli ve 28585 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Aktif İşgücü Hizmetleri Yönetmeliği ve ilgili mevzuatlar kapsamında Çalışma ve İş Kurumu Müdürlükleri tarafından karşılanacaktır.
Ayrıca belge zorunluluğu olan mesleklerde, 5544 sayılı Mesleki Yeterlilik Kurumu Kanunu kapsamında, yapılacak sınavlarda başarılı olan kişilerin 31/12/2017 tarihine kadar belge masrafı ile sınav ücreti, 01/01/2018 tarihinden 31/12/2019 tarihine kadar ise belge masrafı ile sınav ücretinin yarısı, İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacaktır. Fondan karşılanacak sınav ücreti, brüt asgari ücretin yarısını geçmemek üzere meslekler itibarıyla Bakanlığın teklifi ve Bakanlar Kurulunun kararıyla belirlenir. Bu sürece ilişkin usul ve esaslar Bakanlıkça belirlenir.
Bu haklardan, yapılan sınavlar sonucunda belge almaya hak kazanan işsizler ile hali hazırda istihdam edilenler bu kanun kapsamında yalnızca bir kez yararlanıcı olabilirler.
8. Sınavdan başarısız olan adayların ücretleri fondan karşılanacak mı?
MYK mevzuatı gereğince sınav ücreti yatıran her adayın en az iki sınav hakkı bulunmaktadır. Birinci ya da ikinci hakkında başarılı olan adayların sınav ve belgelendirme ücretleri Bakanlıkça kabul edilen usul esaslar çerçevesinde İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanabilmektedir. Ancak sınavlardan başarısız olan adayların sınav ücretleri iade edilmeyecektir.
9. 3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu kapsamında daha önce alınan belgeler kabul edilecek mi?
3308 sayılı Mesleki Eğitim Kanunu kapsamında verilen çıraklık, kalfalık, kurs bitirme belgesi, katılım belgesi, sertifika gibi belgeler 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında diğer tehlikeli ve çok tehlikeli işlerde geçerli olmaya devam edecektir. Ancak tebliğler ile MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi zorunluluğu getirilen mesleklerde ise bu sayılan belgeler kabul edilmeyecektir. Kişilerin MYK Mesleki Yeterlilik Belgesi ya da ilgili alan ve dalda düzenlenen bir ustalık belgesi ya da diploma almaları gerekmektedir.
